GAZİOSMANPAŞA ÜNİVERSİTESİ

ALMUS MESLEK YÜKSEKOKULU

                  

                  DERS: TEMEL BİLGİSAYAR

      KONU: TEKNOLOJİDEKİ MADENLER

                  

                  ÖĞR.GÖR. :ALTUĞ ÇAĞATAY

                  HAZIRLAYAN:CANSU KARAKOÇ 

                                            162107032

    

İÇİNDEKİLER

TEKNOLOJİ İLE MADEN İLİŞKİSİ VE TEKNOLOJİDEKİ MADENLER................................................ 3

Asbest:................................................................................................................................. 3

Bakır..................................................................................................................................... 4

Bor....................................................................................................................................... 4

Civa:..................................................................................................................................... 5

Çinko:................................................................................................................................... 5

Demir:.................................................................................................................................. 6

Grafit:................................................................................................................................... 6

Gümüş:................................................................................................................................. 7

Kadmiyum:........................................................................................................................... 7

Kalay:................................................................................................................................... 8

Krom:................................................................................................................................... 8

Kurşun:................................................................................................................................. 9

Mika:.................................................................................................................................. 10

Nikel:.................................................................................................................................. 10

Stronsiyum:......................................................................................................................... 11

Titan:.................................................................................................................................. 12

Zımpara:............................................................................................................................. 12

Altın:.................................................................................................................................. 13

TEKNOLOJİ İLE MADEN İLİŞKİSİ VE TEKNOLOJİDEKİ MADENLER

Ekonomik değeri olan taş ve minerallere “maden” denir. Madenler yer altının derinliklerinde yataklar halinde bulunur, yüksek sıcaklık ve basınç koşullarında oluşur. Madenlerin çıkarılması ve işlenmesi ülke ekonomisi için önemlidir. Madenler teknolojinin gelişmesinde de önemli rol oynar. Örneğin;  günlük yaşantımızda sıkça kullandığımız elektronik cihazların üretiminde iletken bakır teller kullanılır. Madenler teknolojide büyük öneme sahiptir. Hammadde olarak kullanılırlar. Sanayide, otomobil yapımında, silah sanayisinde, teknolojik elektronik aletlerin yapımında madenler sıklıkla kullanılmaktadır.Asbest: Lifsi yapısından dolayı çimento ürünlerine katıldığında beton içindeki çelik kafese benzer şekilde özel bağlayıcılık niteliğine sahiptir ve bu nedenle betonun mukavametini arttırmaktadır. Elektriğe ve ısıya yalıtkanlığı, diğer yandan ateşe dayanıklılığı asbestin tüketim alanlarını belirleyen başlıca teknolojik özellikleridir. Bütün bu özelliklerinden dolayı asbest,3000 den fazla endüstriyel ürünün yapımında kullanılmaktadır. Basınca dayanıklı borular, iç-dış cephe ve tavan kaplama malzemeleri ve levhaları, fren balataları, çeşitli contalar, özel filtreler, kağıt ürünleri asbestin kullanıldığı başlıca ürünlerdi. Kimya, ilaç, plastik, boya, şeker ve uzay sanayilerinde de asbest çeşitli ürünlerin imalinde kullanılmaktadır.

Bakır: İyi bir iletkendir. Üstün fiziksel ve kimyasal özelliklerinden dolayı teknolojide yaygın olarak kullanılmaktadır. Elektronik cihazlarda, kablo yapımında, inşaat sanayisinde, ulaşım sanayisinde, kuyumculukta, boya sanayisi vb. alanlarda kullanılmaktadır.

Bor: Çok geniş kullanım alanına sahiptir. Cam sanayi, seramik sanayi, yanmayı önleyici maddeler, tarım, metalürji, nükleer uygulamalar vb. alanlarda kullanılmaktadır.

Civa: Gümüş renkli ağır bir metal olan civa, ilaç ve boya sanayisinde, bazı elektrik devre anahtarlarının yapımında, dişçilikte, termometre yapımında, tıp alanında kullanılır.

Çinko: Çinko en çok galvanizlemede kullanılmaktadır. İnşaat sektöründeki galvanizli saçlar ve konstrüksiyon  malzemeleri  ile elektrik ve diğer havai hat direkleri galvanizlemenin en çok kullanıldığı alanlardır. Pirinç alaşımı ile bilhassa otomotiv sanayisinde döküm kalıpları yapımında kullanılan çinko alaşımları çinkonun kullanıldığı diğer önemli alanlardır. Çinko oksit yağlı boya ve lastik üretiminde de kullanılmaktadır.

Demir:  Günümüzde demir-çelik,  sanayinin temel hammaddesini oluşturmakta ve ülke kalkınmasında önemli rol oynamaktadır. Metaller arasında en çok kullanılan ve en ucuz olan demir ve bir demir alaşımı olan çelik, günlük yaşantımızın her alanında karşımıza çıkmaktadır. Eski dönemlerde altın kadar önemli olan demir, önemli kişilere ait kılıçtan keskin yanlarıyla, süs eşyası yapımında kullanılıyordu.

Grafit:  Doğal grafit tek başına veya diğer bazı malzemelerle karıştırılıp şekillendirilerek, sayılamayacak kadar çok geniş alanlarda kullanılmaktadır. Batarya, pil yapımında, elektrot üretiminde, fren balatası üretiminde, kalıp yapımında, makine yataklarının yağlanmasında, kurşun kalem, boya üretimi vb. kullanılır.

Gümüş: Fotoğraf sanayi, elektronik, para imali, süs eşyası ve takı yapımı, alaşımlar, dişçilik, bilgisayar röle kontaklarında , pil yapımında ve optik ayna yapımında  kullanılır.

Kadmiyum:  Kaplama olarak daha çok elektrik, elektronik, otomotiv, uzay ve boya sanayilerinde çok yaygındır. Kadmiyumun en önemli  kullanım alanı Ni – Cd, Ag – Cd ve Hg – Cd pilleridir. Normal Ni - Cd  pilleri günlük hayatta kullanılan elektronik cihazlarda, büyük kapasiteli olanları ise uçak ve gemilerde geniş bir tüketim alanı bulmuştur. Kadmiyum bunlardan başka televizyon tüpleri ve florasan lamba imalinde, nükleer reaktör kontrol sistemlerinde ve alaşımlarda kullanım alanı bulmuştur.

Kalay: Kalay teneke yapımında, kaplamacılıkta, lehim ve kimyasal madde yapımında kullanılır. Otomotiv endüstrisinde de motor yataklarında, kaporta, radyatör, yağ ve hava filtrelerinde kullanılır. Uçak ve gemi endüstrisi ile elektronik ve elektrik sanayiinde geniş bir kullanım alanı vardır. Bunların yanında matbaacılıkta, mutfak malzemeleri ve cam endüstrisinde de kullanılmaktadır.

Krom: Metalürji endüstrisinde krom cevherinin en önemli kullanım alanı paslanmaz çelik yapımında kullanılan ferrokrom üretimidir. Paslanmaz çelik metal ve silah endüstrisinin çok önemli bir maddesidir. Krom çeliğe sertlik, kırılma ve darbelere karşı direnç, aşınma ve oksitlenmeye karşı koruma sağlar. Bu kapsamda kromun çeşitli alaşımları mermi, denizaltı, gemi, uçak, top ve silahlarla ilgili destek sistemlerinde kullanılır.

Kurşun: Kromun en önemli tüketim alanı akü imalatıdır. Yeraltı haberleşme kablolarının kurşunla izolasyonu diğer önemli tüketim alanı olarak göze çarpar. Kurşun tetraetil ve tetrametil benzin içinde oktan ayarlayıcı olarak kullanılan kurşun bileşikleridir. Kurşun radyasyonu en az geçiren metal olması nedeniyle bu ışınlardan korunmada, renkli televizyon tüplerinin yapımında ve mühimmat imalinde de önemli miktarlarda kullanılmaktadır.

Mika: Mikalar çok geniş alanda kullanılmaktadır. Elektrik – elektronik sanayii, telefon santralleri, vakum tüpleri ve kapasitör imalatında, oksijen tüplerinde kullanılır.

Nikel: Çatal, bıçak, çekiç, pense gibi aletlerle diğer birçok ev ve hastane aletlerinin yapımında, uçak ve gemi endüstrisinde, motorlu araçlar ve parçalarında, elektrikli makineler ve parçalarında kullanılır.

Stronsiyum:  Televizyon tüpü yapımında, renkli havai fişek imalinde, elektrik endüstrisinde, mıknatıs yapımında, cam sanayiinde ve boya sanayiinde kullanılır.

Titan: Ağırlıklı olarak savunma amaçlı kullanılan bir madendir. Uçaklarda, uzay araçlarında, zırhlı araç imalinde, demiryolu rayları ile lokomotif ve vagon tekerleklerinde ve kimya sanayiinde kullanılır.

Zımpara: Aşındırıcı özelliğe sahiptir. İnşaat sektöründe makinelerde (elektrikli olmayan) kullanılır.

Altın: İyi bir iletkendir. Elektrik – elektronik, diş hekimliği, resmi para vb. alanlarda kullanılır.